Scada’ya ActiveX ve .Net component nasıl eklenir?

Bu konu daha kolay animasyon yapmanız için geliştirdiğimiz animator activex’i kullanılarak anlatılacaktır. Animator ActiveX’i ücretsizdir.  WinTr scada activex kullanım lisansı Ultimate versiyonunda bulunmaktadır. Diğer versiyonlarda activex kullanılamaz. Demo versiyonunda kullanabilirsiniz.

Öncelikle aşağıdaki dosyaları bilgisayarınıza indirin.

  1. Animasyon ActiveX kütüphanesi. Scada’ya eklenecek activex’i buradan indirebilirsiniz.
  2. Bu activex kullanılarak yapılmış scada projesini buradan indirebilirsiniz.
  3. Oluşturulmuş animasyon dosyalarını buradan indirebilirsiniz.
  4. Animator.dll kaynak kodu’nu buradan indirebilirisniz. VB 2008 ile hazırlanmıştır. Scada ile animasyon yapmanız için gerekli değildir. Dat net programcılarına kaynak olması için yayınlanmıştır.

Scada’ya ActiveX veya .Net component eklenmesi:

Screen designer bölümünde boş bir alana sağ klik yaptığımızda açılan menü’den ActiveX’e tıkladığınızda aşağıdaki pencere açılır.

AcitveX Ekleme

AcitveX Ekleme

Açılan bu bu sayfada iki sekme vardır. Soldaki sekme bilgisayırınızda yüklü olan activex’ler sağdaki sekmede ise projede kullanılan .Net componentler bulunur. Her iki sekmede’de browse butonuna tıklayarak dosyayı seçebiliriz. Bu aşamada ücretsiz dağıttığımız Animator.dll kütüphanesini browse butonu ile bulup projemize entegre ediyoruz.

ActiveX Properties Penceresi:

Activex’i projeye ilk eklediğimizde henüz hiç bir görseli olmadığı için görünmez haldedir. Mousu ilk tıkladığımız yere tekrar tıklayarak activex işaretliyoruz. ActiveX üzerine çift tıklayarak activex resim ekleme menüsüne erişiyoruz. İlk yapmamız gereken resimlerden oluşan kolleksiyonu tanımlamak ve kaydetmektir. Yukarıda indirdiğiniz dosyalardan 3. sıradaki dosya bu şekilde hazırlanmış kolleksiyon dosyasını barındırır. Açılan menüde add image fonksiyonu ile dilediğimiz sayıda resim ekleyebiliriz. Örneğimizde alakasız resimler kullandık. Oysa olması gereken bir hareketin bölümlerini içeren resimlerdir. Örneğin bir fanın döndüğünü göstermek için farklı açılarda çizilmiş 3 adet resim eklemek gerekecektir. Print screen butonu ile ekran görüntüsü paint’e yapışıtırılıp çeşitli resimler oluşturulabilir.

Resimlerimizi ekledikten sonra Start ve Stop fonksiyonları ile animasyonu test edebiliriz. Refresh time parametresi resimlerin gösterilme sıklığını ayarlar. Bu parametre’yi çok düşük girersek cpu kullanımını artıracaktır. İstediğimiz animasyonu oluşturduğumuzda Save fonksiyonu ile animasyonu kaydedelim.

Scada sayfası açıldığında Animator kütüphanemiz aynı resimleri getirebilmesi için ActiveX özelliklerini ayarlamalıyız. Activex üzerine sağ klik yaptığımızda açılan menü’den Properties’e tıklayarak aşağıdaki resimde gördüğünüz özellik penceresini açalım.

Properties Penceresi

Properties Penceresi

Bu activex için en önemli parametreler kırmızı ile işaretlenmiştir. Bu özellikleri Runtime’da değiştirmemiz mümkündür. Sonraki adımda anlatılacaktır.

 ActiveX değişkenlerinin scada değişkenleri ile ilişkilendirilmesi:

AcitveX değişkenlerine Scada tag’larından değer girebilmek Wizard penceresini activex üzerinde sağ klik yaparak açalım.

Wizard Penceresi

Wizard Penceresi

Bu pencerede Property, Method ve Event olmak üzere üç sekme mevcuttur. Kulandığımız Animator.dll’sinin ihtiyacımız olan üç özelliği’de Property sekmesindedir. Sol’da bulunan değişkeni seçip Select Tag Name kısmından uygun sayı tipin’deki scada değişkenini seçip Add Function List butonuna tıklayarak Scada değişkeni ile senkron ediyoruz. Üç farklı metod ile senkron yapılabilir.

  • Sadece okuma: ActiveX değeri okunur, scada yazamaz.
  • Sadece yazma: ActiveX değeri okunmaz her zaman scada yazar.
  • Okuma ve yazma: ActiveX değeri okunur ve scada tarafından değiştirilebilir.

Image_index: Bu sekmede Image_index isimli değişkeni bulup seçiyoruz. Bu değişken animasyon esnasında gösterilen resmin bulunduğu sırayı gösterir. Scada Tag’ları ile eşleştirdiğimizde animasyon çalışırken görüntülenen resim sıra numarası scada tag’ına yazılır. Scada tag’ının değerini değiştirdiğimizde ise görüntülenen resim seçtiğimiz resim olacaktır. Belli durumlarda belli resimlerin gösterilmesi için kullanılabilir.

Start: Animasyonu scada Tag’ı ile başlatıp, durdurmak kullanılır.

Refresh Time: Resim değişim sıklığıdır. Sabit olarak kullanabileceğimiz gibi scada tag’ları ile senkron edip tag değerine göre hızlanıp yavaşlamasını sağlayabiliriz. Örneğin motor devrinin görsel olarak ifadesi için kullanılabilir.

Örnek Projenin çalıştırılması:

Yukarıda yükleme linklerinde 2.sırada indirdiğiniz dosya WinTr scada projesidir. Projeyi ilk açtığınızda Screen Designer bölümünden Screen_1’i açın. Açılışta ActiveX hatası vericek ve bu nesneyi siliyimmi diye soracaktır. Hata mesajını görmenizin sebebi: Resim kolleksiyon dosyalarının dosya yolunun bulunamayışından dolayıdır. Zira benim bilgisayarımda ki konumları ile sizin bilgisayarınızdaki konumları farklı olacaktır. Bu mesajı evet olarak cevaplayın. Ve yukarıda anlattığımız gibi adım adım activex’i projenize ekleyin. Runtime’i çalıştırdığınızda aşağıdaki ekranı göreceksiniz.

Scada Animasyon

Scada Animasyon

Sol başta bulunan scada değişkenlerini değiştirerek resimler üzerindeki etkilerini gözlemleyebilirsiniz.

Ücretsiz sunduğumuz bu activex’i diğer scada programları ile’de kullanabilirsiniz. Hayel gücünüzü kullanarak Animator ile bir çok işlemler yapabilirsiniz. Örneğin bir çok durum tek bir nesne ile görsel olarak ifade edilebilir. Bu nesne içersine onlarca resim ekleyip, Bir tag’ın değerine göre ilgili resmin gösterilmesini sağlayabiliriz. Bu amaçla kullandığımızda Start değeri False(sıfır) olmalıdır. Hemen aklıma gelen operatörlerin resmini ekleyebiliriz.

Activex’in kaynak kodunu’da yukarıdan indirebilirsiniz. Visual basic bilenler kendi nesnelerini oluşturup scada içersinde kullanabilir. Özel activex ihtiyaçlarınız için bizi arayabilirsiniz. Sizin için ücretli olarak activex hazırlayabiliriz.